برگی از تقویم تاریخ فرهنگ و هنر
تاریخ انتشار: ۲۴ مرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۴۶۲۷۶۷
روزشمار فرهنگ و هنر ایران را در «برگی از تقویم تاریخ فرهنگ و هنر» مطالعه کنید.
به گزارش ایمنا، امروز _سه شنبه بیست و چهارم مردادماه _ همزمان با سالروز تولد و درگذشت برخی از بزرگان ایرانزمین است.
سالروز درگذشت منوچهر وصالشیرازیمنوچهر وصالشیرازی (زاده هفتم بهمن ۱۲۹۱ تهران – درگذشته بیست و چهارم مرداد ۱۳۹۱ تهران) چهره ماندگار رشته ریاضی و پدر آنالیز ایران
وی در دانشسرای عالی تهران در رشته فیزیک تحصیل کرد و معلم او پروفسور حسابی بود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
شیرازی در سال ۱۳۱۹ دکترا در رشته ریاضی از دانشگاه ژنو، با سرپرستی ریاضیدان سوئیسی ژرژ دورام را گرفت و در سالهای پایان تحصیل در رصدخانه ژنو و زوریخ به کارورزی و فعالیت علمی پرداخت و در در سال ۱۳۲۰ به ایران بازگشت.
وصال شیرازی در دانشکده علوم دانشگاه تهران در رشته ریاضی استخدام شد و همچنین برای یک سال درس ریاضیات دوره ششم دبیرستان را در دانشسرای مقدماتی تدریس کرد و سال بعد، آموزش ریاضیات به دانشجویان فیزیک را عهدهدار شد. پس از آن بهتدریس آنالیز حقیقی ریاضی پرداخت و تا زمان بازنشستگی تدریس آن را بههمراه ریاضیات عمومی ادامه داد.
وی در سال ۱۳۴۱ بهدعوت دانشگاه شیراز برای تدریس عازم این دانشگاه شد و پس از دوسال خدمت به ریاست دانشکده مهندسی این دانشگاه منصوب شد. اداره موفقیتآمیز این دانشکده تازه تأسیس باعث انتخاب وی بهسمت معاونت آموزشی دانشگاه شیراز بود.
وصال شیرازی که بهعنوان پیشکسوت ریاضی شناخته میشد، پس از تصفیه دانشگاهها، در اسفند ۱۳۶۰ در مرکز نشر دانشگاهی سرپرست گروه ریاضی شد و مسئولیت ویرایش و نظارت بر انتشار کتب و نشریات ریاضی و آمار مرکز را عهدهدار شد.
وی، ویراستاری آثاری چون «واژهنامه ریاضی و آمار» «مقدمات معادلات دیفرانسیل و مسائل مقدار مرزی» «آشنایی با آنالیز عددی» «معادلات دیفرانسیل و کاربرد آنها» «اصول آنالیز حقیقی» و «روشهای آنالیز حقیقی» را نیز بهعهده گرفت، سمتی که تا سال ۱۳۸۲ و بهمدت ۲۲ سال ادامه داشت.
دکتر منوچهر وصال، پدر آنالیز ریاضی ایران در ۱۰۰ سالگی درگذشت و در قطعه نامآوران بهخاک سپرده شد.
وی از چهرههای تأثیرگذار اولویت ریاضیات ایران، بهخصوص در زمینه آنالیز، بهشمار میرود. کتاب آنالیز منوچهر وصال که در دهه ۱۳۴۰ انتشار یافت از اولین کتابهای معتبر تألیفی در این زمینه بهزبان فارسی است.
انجمن ریاضی ایران که دکتر منوچهر وصال نیز از پایهگذاران آن است بهپاس تجلیل از خدمات ارزشمند وی برای بیش از ۳۰ سال تدریس مستمر آنالیز ریاضی، جایزهای را بهنام وی تعیین کرد که هرسال در کنفرانس ریاضی ایران بهمؤلف بهترین مقاله ارائه شده در زمینه آنالیز ریاضی اهدا میشود.
زادروز اسداله صورتگراسداله صورتگر (زاده بیست و چهارم مرداد ۱۳۱۲ کرمان -- درگذشته بیست و سوم فروردین ۱۳۸۶ کرمان) نقاش، شاعر، مترجم، عکاس و مجسمهساز
وی پس از دوران تحصیل وارد دانشسرای مقدماتی شد و از استادان: صفا، ابراهیم جعفری، نصرتاله کریمی، محمدسلحشور بهره برد.
در سال ۵۲ بین ۷۰ دانشجوی هنرکده مربیان امورهنری تهران، عنوان ممتاز را کسب کرد و نشان درجه دو فرهنگ گرفت.
صورتگر در زمینه عکاسی دو کتاب ترجمه کرد که هنوز بهچاپ نرسیدهاند و اشعار ارزندهای در زمینه عرفان، که گویای افکار و دنیای درونش بود، سروده است. از وی تعدادی تابلو نیز به یادگار مانده که از جمله تابلوی درویشخان، پرتره ابوالحسن صبا، کمالالملک و شاه نعمتاله ولی است.
زادروز همایون خسرویهمایون خسروی (زاده بیست و چهارم مرداد ۱۳۳۲ تهران – درگذشته پانزدهم فروردین ۱۳۹۹ لسآنجلس) موسیقیدان و نوازنده ویولنسل
وی که پدرش نوازنده ویلون بود، با موسیقی آشنایی یافت، به هنرستان عالی موسیقی رفت و نواختن ساز ویولنسل را آغاز کرد و مدتی نیز نواختن ساز فرنچ هورن (کُر) را نزد مرتضی حنانه فراگرفت. از جمله استادان او: زاون مورکوریان، میشل خوتسیف، هوشنگ سنجری و پورتراب بودند.
خسروی، در ۱۴ سالگی به ارکستر بزرگ رادیو به رهبری ایرج گلسرخی و فریدون شهبازیان دعوت شد و پس از آن، همکاریاش را با ارکستر سمفونیک تهران به رهبری فرهاد مشکات آغاز کرد.
وی دورههای تخصصی نوازندگی ویولنسل را با بورسیه وزارت فرهنگ و هنر، در کشورهای آلمان و اتریش گذراند وپس از آغاز جنگ ایران و عراق، برای آشنایی با بازارهای موسیقی بینالمللی ایران را ترک کرد و به آمریکا رفت. همچنین بهعنوان آموزگار ویولنسل، سابقه همکاری با هنرستان موسیقی تهران و هنرستان باغچهبان را در کارنامه هنریاش داشت.
کارهای هنری:
همکاری با ارکستر سمفونیک تهران.
همکاری با ارکستر مجلسی تلویزیون ملی ایران.
اجراهای بسیار در جشن هنر شیراز و جشنوارههای بینالمللی.
همکاری با کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
تشکیل گروههای کوچک ارکستر زهی در آمریکا.
اجرا در بیش از ۱۰۰ کنسرت بینالمللی همراه با مایکل کراوفورد.
تهیه و اجرای برنامه تلویزیونی «ضیافت» در شبکه اندیشه.
نوازندگی در آلبوم موسیقی «شب، سکوت، کویر» به آهنگسازی کیهان کلهر و خوانندگی محمدرضا شجریان.
نوازندگی در آلبوم موسیقی «نگاه آسمانی» به آهنگسازی همایون رحیمیان و خوانندگی حسامالدین سراج.
نوازندگی در آلبوم موسیقی «گریه بیبهانه» به خوانندگی حسامالدین سراج.
نوازندگی در موسیقی فیلم «قیصر» به آهنگسازی اسفندیار منفردزاده.
نوازندگی در موسیقی فیلم «گوزنها» به آهنگسازی اسفندیار منفردزاده.
نوازندگی در موسیقی فیلم «گاو» به آهنگسازی هرمز فرهت.
نوازندگی در موسیقی فیلم «گلهای داوودی» به آهنگسازی کامبیز روشنروان.
نوازندگی در موسیقی سریال «سلطان صاحبقران» به آهنگسازی واروژان.
نوازندگی در موسیقی سریال «افسانه سلطان و شبان» به آهنگسازی بابک بیات.
نوازندگی در موسیقی سریال «امیرکبیر» به آهنگسازی کامبیز روشنروان.
و نوازندگی در موسیقی سریال «سربداران» به آهنگسازی فرهاد فخرالدینی.
زادروز حمید متبسمحمید متبسم (زاده بیست و چهارم مرداد ۱۳۳۷ مشهد) آهنگساز و نوازنده تار و سهتار
وی در خانوادهای اهل موسیقی زاده شد ونخستین آموزشهای موسیقی را از پدرش علی متبسم فرا گرفت. بعدها در تهران به دانشسرای هنر و هنرستان موسیقی رفت و نزد استادان: زیداله طلوعی، حبیباله صالحی، هوشنگ ظریف، حسین علیزاده و محمدرضا لطفی بادقایق و ظرایف ردیفنوازی و نوازندگی تار و سهتار آشنا شد.
متبسم، در تهران فعالیت آموزشی و تدریس را در کانون چاووش آغاز کرد و همزمان به عنوان نوازنده تار و سهتار به گروه عارف به سرپرستی پرویز مشکاتیان پیوست و در سال ۱۳۶۵ به آلمان مهاجرت کرد و در آنجا به فعالیت در زمینه آهنگسازی پرداخت. اوایل دهه ۷۰ گروه دستان را به اتفاق محمدعلی کیانینژاد بنا گذاشت، گروهی که اگر چه با تأثیر گروه عارف و کارهای پرویز مشکاتیان قرار داشت، اما به مرور طعم و رنگی تازه را در فضای موسیقی ایران پدید آورد. به گفته وی، نام دستان را کیانینژاد پیشنهاد داد و نخستین اجراهای این گروه به خوانندگی بیژن کامکار بود.آلبوم بامداد تجربهای متفاوت در آهنگسازی و تنظیم به شمار میرفت.
آهنگسازی متبسم و آواز بیژن کامکار نام متبسم را به عنوان آهنگسازی خوشذوق به جامعه موسیقی شناساند. آلبوم بامداد بعدها به عنوان یکی از آلبومهای تأثیرگذار و جریان ساز در موسیقی ایران به یادگار ماند. بعد از آن آلبوم بوی نوروز به خوانندگی زنده یاد ایرج بسطامی را با گروه دستان انتشار داد.
وی به تشکیل گروههای چکاوک و دستان، تأسیس انجمن تار وسهتار، بر پایی سمینار سالانه تار و سهتار از سال ۱۳۷۳ پرداخت.
متبسم به همراه گروه دستان کنسرتهای متعددی را در خارج و داخل ایران اجرا کرد که اجراهای متعدد و همکاری درازمدت با شهرام ناظری از کارهای شاخص آن است.
همکاری با صدیق تعریف در انتشار آلبوم ماه عروس و آخرین کار با ناظری با عنوان لولیان هم از دیگر کارهای اوست.
متبسم به همراه گروه دستان از سال ۱۳۸۵ تا پایان دهه ۹۰ به ارائه کنسرتهایی با سالار عقیلی و همایون شجریان پرداخت که حاصل آنها انتشار آلبومهای قیژک کولی و بهنام گلسرخ است.
آهنگسازی و اجرای قطعه سیمرغ بر اساس داستان زال از شاهنامه فردوسی یکی از فرازهای دوران زندگی هنری اوست که در سال ۱۳۸۹ با همایون شجریان و بهرهبری محمدرضا درویشی در مجموعه ورزشی انقلاب برای اولین بار اجرا شد. وی قصد دارد این اثر را بار دیگر در ایران و نقاط دیگر جهان اجرا کند.
مجموعهی آثار حمید متبسم تا سال ۱۳۹۸ به شرح زیر است:
• بامداد ۱۳۶۹
گروه عارف، بیژن کامکار
• بوی نوروز ۱۳۷۱
گروه دستان، ایرج بسطامی
• نوای دریا ۱۳۷۳
تکنوازی سهتار
• ساز نو، آواز نو ۱۳۷۶
گروه دستان، شهرام ناظری
• سه نوازی ۱۳۷۸
حمید متبسم، حسین بهروزی نیا، پژمان حدادی
• حنایی ۱۳۷۹
گروه دستان، سیما بینا
• ضرب تار ۱۳۸۰
حمید متبسم، بهنام سامانی
• شوریده ۱۳۸۱
گروه دستان، پریسا
(برنده جایزه بهترین موسیقی سال از وزارت فرهنگ فرانسه و عنوان شوک موسیقی سال از مجله موسیقی لوموند)
• گل بهشت ۱۳۸۳
گروه دستان، پریسا
• ماه عروس ۱۳۸۴
گروه دستان، صدیق تعریف
• لولیان ۱۳۸۴
گروه دستان، شهرام ناظری
• غژک کولی ۱۳۸۷
گروه دستان، همایون شجریان
(برنده بهترین موسیقی سنتی سال ۲۰۰۹ از سازمان نقد صفحه آلمان)
• به نام گل سرخ ۱۳۸۸
گروه دستان، سالار عقیلی
• پنجرهای بسوی آفتاب ۱۳۹۰
حمید متبسم، امامیار حسن اف، پژمان حدادی
• سیمرغ ۱۳۹۰
ارکستر سیمرغ، همایون شجریان
• زمزمهها ۱۳۹۳
سالار عقیلی و گروه مضراب
• زمستان ۱۳۹۳
فریبا داوودی و گروه مضراب
• یک دریچه ۱۳۹۴
مهدیه محمدخانی و گروه دستان
• تار و پود ۱۳۹۶
به آوای مهدیه محمدخانی و به آوای وحید تاج
• سپیدار ۱۳۹۶
تکنوازی سهتار
• خوابهای رنگی من ۱۳۹۷
• دوازده ترانه برای کودکان در دوازده دستگاه موسیقی ایران که به زودی منتشر میشود.
• انتشار کتاب دوازده نغمه
• انتشار نت اثر "زمزمهها"
• آهنگسازی روی مجموعهای از اشعار سهراب سپهری (آلبومی که با عنوان "روزنهای بهرنگ" که به زودی منتشر میشود).
• انتشار آلبوم گفتوگو (سهتار و تنبک)
• تدوین و نگارش ردیف افشاری
• انتشار آلبوم و نت "ردیف افشاری"
• انتشار پارتیتور قطعه " ونوشه"
• انتشار پارتیتور قطعهی "رقص ناز"
• پارتیتور تصانیف "خوابهای رنگی من" که به زودی منتشر میشود.
• انتشار کتاب "نظام سرکلیدها" کار مشترک مهرداد مؤمنی و حمید متبسم "پژوهشی برای تثبیت سرکلیدها در موسیقی ایران".
کد خبر 679957منبع: ایمنا
کلیدواژه: برگي از تقويم تاريخ فرهنگ و هنر برگی از تقویم تاریخ فرهنگ و هنر مفاخر اصفهان مفاخر شهر مفاخر کشور مفاخر فرهنگی ایران مفاخر ایران با مفاخر اصفهان مفاخر موسیقی ایرانی مشاهیر و مفاخر نکوداشت مفاخر اصفهان بزرگان اصفهان علما و بزرگان دین همایون خسروی حمید متبسم آثار حمید متبسم شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق نوازندگی در موسیقی فیلم بیست و چهارم مرداد همایون شجریان انتشار آلبوم موسیقی ایران تار و سه تار وصال شیرازی فرهنگ و هنر حمید متبسم گروه دستان
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۴۶۲۷۶۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
منیژه ، زنی که آفتاب تن برهنه اش را ندیده است / از محو شبانه نقاشی شاهنامه تا توسل به فردوسی برای حجاب!
عصر ایران - حجه الاسلام سیداحمد علم الهدی که گویا دغدغه ای مهم تر از حجاب ندارد، در خطبه های این هفته نیز بدان پرداخته و این بار گفته است: اصلاً حجاب متعلق به فرهنگ ایران است. حتی آن زمان که هنوز اسلام وارد ایران نشده بود، حجاب فرهنگ ایرانیان بود؛ بهخصوص در تاریخ ایران باستان و انعکاس این فرهنگ را می توان در شاهنامه حکیم ابوالقاسم فردوسی دید؛ آن زمان که از قول منیژه به عنوان نماد یک زن فرهیخته و ایرانی نقل میکند:
منیژه منم، دخت افراسیاب
برهنه ندیده تنم آفتاب.
سپاس از آقای علم الهدی که در خطبه های نماز جمعه، اشاره ای هم به تاریخ و فرهنگ و ادب ایران زمین کرده است! اما از آقای علم الهدی می پرسیم ماجرای بهار 1390 میدان فردوسی مشهد یادتان است؟
خودتان را معذب نکنید، به خاطرتان می آوریم: آن سال، به مناسبت هزاره سرایش شاهنامه فردوسی - که شما نیز او را به درستی "حکیم" خواندید - مجموعه از نقاشی های دیواری با موضوع شاهنامه به مساحت 2200 متر در میدان فردوسی مشهد رسم شد. خلق این اثر هنری حدود یک سال به طول انجامید ولی یک ماه بعد از رونمایی از آن، اداره حفاظت از املاک آستان قدس رضوی، شبانه تعدادی کارگر به محل فرستاد و کل اثر را تا صبح با رنگ سفید محو کردند و از بین بردند!
آقای علم الهدی!
این شاهنامه ای که امروز شما بدان استناد می کنید تا ثابت کنید که حجاب یکی از مظاهر فرهنگی ایرانیان است، همان شاهنامه ای است که روی نقاشی هایش در شهری که شما امام جمعه اش بوده اید، شبانه رنگ پاشیدند و شما هیچ نگفتید!
اگر آن روز، مانع از کار غیر فرهنگی محو نقاشی های شاهنامه می شدید و لااقل به دوستان تان می گفتید که شاهنامه را حکیمی به نام فردوسی سروده و حتی در آن به حجاب نیز اشاره کرده است، امروز استنادتان به این اثر ملی برای ترویج حجاب، دلنشین تر بود.
جوانان هنرمند کشور، یک سال در گرما و سرما ، عاشقانه کار کردند تا این اثر هنری را خلق کنند
ولی یک روز صبح، دیدند که عده ای شبانه روی هنرشان رنگ سفید پاشیده اند؛ به همین راحتی، به همین تلخی!
شما درست می گویید آقای علم الهدی! زنان ایرانی در طول تاریخ و حتی هزاران سال قبل از اسلام، به شهادت آثار و روایت مورخین، بانوانی نجیب بوده اند با تن پوش هایی از پاکدامنی. اما چرا شما و همفکران تان همواره نسبت به تاریخ و تمدن ایران بی مهری می کنید و حتی گرامیداشت کوروش را برنمی تابید ولی نیاز که پیدا می کنید دست به دامن ایران باستان می شوید؟! چگونه حتی در شهری که شما امام جمعه اش هستید، دور میدان فردوسی، نقاشی های شاهنامه هم تحمل نمی شود ولی صحبت از حجاب که می شود یادتان می افتد در همان شاهنامه ای که روی نقاشی هایش رنگ پاشیده و محوش کرده اند، زنی به نام منیژه وجود دارد که آفتاب تنش را برهنه ندیده است؟!
میدان فردوسی مشهد بعد از نقاشی و بعد از محو کردن آن
بگذارید یک چیز را خیلی رک و صریح به شما بگوییم آقای علم الهدی: کسانی که کمر همت بستند به نابودی و نادیده انگاری تاریخ و تمدن و فرهنگ ایرانی و حتی همین الان هم پدیده های ایرانی مانند نوروز خار چشم شان است، اگر بیشتر از دشمنان دین، به ایمان مردم خیانت نکرده باشند، کمتر نکرده اند. تریبون دارهایی که سال ها فرهنگ ایرانی را در برابر دین قرار دادند و دو راهی جعلی ایرانیت و اسلامیت را پیش روی مردم و خاصه جوان ها گذاشتند، عامل بسیاری از دین گریزی هایی هستند که نتیجه اش را در خیابان ها می بینند و بعد، از پلیس ها می خواهند که محصول کارشان را دستگیر کنند!
راستی بد نیست یک نکته را هم با امام جمعه محترم مشهد در میان بگذاریم: اگر منیژه و منیژها در طول تاریخ هزاران ساله ایران، پوشش هایی برازنده زنان عفیف داشتند و به قول شما با حجاب بودند، به خاطر حضور ماموران حکومتی بر سر کوی و برزن ها برای تحمیل نوع خاصی از پوشش نبود؛ به خاطر "باورهای فرهنگی" شان بود که بعد از اسلام نیز "ایمان دینی" بدان افزوده شد.
بروید ببینید چه کسانی با تبر به جان فرهنگ اصیل ایرانی افتادند تا آن باورهای فرهنگی - که امروز بدان ها نیازمندشده اید - به محاق برود؟ و باز بررسی کنید چه کسانی، دین را هزینه منافع خود کردند و به جان "ایمان دینی" مردم افتادند؛ احتمالاً شما نیز به این نتیجه خواهید رسید که ضاربان فرهنگ ایرانی و تخریب کنندگان دین مردم، نه دو دسته که دست بر قضا یک گروه اند!